Izložba o Romanovima (foto: Miloš Rafailović)
30.05.2018, 13:00
Izložba o Romanovima u ubskoj galeriji
U ubskoj Galeriji "Sveti Luka" otvorena је izložba fotografija "U susret ruskom caru. Romanovi – carsko služenje", koja prikazuje mnoštvo prizora iz života posledenjeg ruskog imperatora Nikolaja Drugog i njegove porodice.
Zasnovana je na pedesetak crno-belih fotografija iz istorijskih arhiva i ličnih albuma Romanovih, od čijeg se tragičnog stradanja ove godine navršava jedan vek, zbog čega podsećanje na poslednje izdanke carskog doma nosi poseban značaj.
Car Nikolaj, njegova supruga carica Aleksandra, ćerke Olga, Tatjana, Marija, Anastasija i carević Aleksej, koje su boljševici pogubili 1918. godine, i u Ruskoj i u Srpskoj crkvi pribrojani su liku svetitelja. Pored portreta monarha i njegove porodice, u ubskoj galeriji izloženi su i snimci iz njihovog svakodnevnog života, a posebnu celinu čine fotografije iz perioda rata.
Postavka je nastala sa ciljem da zapali iskru intresovanja i probudi sećanje na sve ono što su ruski car i ruski narod učinili za Srbe u odsudnom momentu i koliku su žrtvu podneli. Kada je 23. jula 1914. godine Austrougarska postavila ultimatum Srbiji, srpska vlada se iste večeri obratila Rusiji za pomoć. Svega šest dana nakon toga, 30. jula, car Nikolaj II je pozitivno odgovorio na molbu srpske vlade. Austrougarska vojska je tada već napala Srbiju. Rusija, kao zaštitnica Srbije, ušla je nespremna u rat protiv Austrougarske, kojoj se priključila Nemačka. To je bio početak velikog stradanja pravoslavnih zemalja i carske porodice Romanov. Pored toga, Rusija je tokom Prvog svetskog rata mnogo pomagala Srbiji.
Izložba je realizovana uz pomoć Sretenjskog manastira iz Moskve, portala pravoslavie.ru u saradnji sa studijom "Ruski car" i, za ovu priliku, sa Eparhijom valjevskom, Crkvenom opštinom Ub i Ustanovom za kulturu i sport "Ub".
Na svečanom otvaranju, kojoj je prisustvovao veliki broj posetilaca, slovo o Romanovima održao je valjevski protonamesnik Slobodan Aleksić, glavni i odgovorni urednik radija "Istočnik" naglasivši da car Nikolaj Drugi i njegova porodica uživaju posebnu ljubav kod srpskog naroda.
"Smemo li ikada zaboraviti da je ruski car sa decom svojom i milionima braće svoje pošao u smrt za pravdu srpskog naroda? Smemo li prećutati pred nebom i zemljom da je naša sloboda i državnost koštala Rusiju više nego nas? Moral svetskog rata, nejasan, sumnjiv i sa raznih strana osporavan, ispoljava se u ruskoj žrtvi za Srbe u jevanđeljskoj jasnosti, nesumnjivosti i neosporivosti. A motiv samoodricanja, nezemno moralni osećaj pri žrtvovanju za druge – nije li to prilepljenje k Carstvu Nebeskom", zapitao je protonamsesnik Slobodan Aleksić.
Prisutnima se obratio i direktor Ustanove za kulturu i sport Radovan Puletić, koji je podsetio da su rekom Dunav 1914. godine stizali hrana, lekovi, ljudstvo i oružje za pomoć Srbiji, da ne bude porobljena već u prvoj godini Velikog rata.
"Da se to dogodilo, bio bi to ožiljak na kontinuitetu srpske državnosti, na kontinuitetu srpskog državnog interesa i po tom ožiljku bi rili, kopali svi oni koji i danas govore da je Srbija mala i da je zbog toga zgodna za porobljvanje. Jedan vek pre Velikog rata rodio se jedan veliki Srbin, Petar Petrović Njegoš i on je rekao ono što se tako slikovito odnosi na rusko- srpski odnos 1914. godine: U dobru je lako dobar biti, na muci se poznaju junaci", naveo je Puletić.
Izložbu fotografija o Romanovima otvorio je arhijerejski namesnik Tamnave, protojerej Staniša Đokić rečima da je poslednji ruski car i večni ruski car.
"On je mučeništvom svojim, uzevši mučenički venac sa neba, zajedno sa svojom porodicom, opravdao ono što mu je povereno, a to je carsko služenje, sa jedne strane Bogu, a sa druge strane briga za narod svoj. Zadovoljan sam što je ovde, u pitomu Tamnavu, došla Rusija i ta vekovna veza koju mi imamo nastavlja se i produžava u ravni ljubavi Hristove", zaključio je protojerej Staniša Đokić.
Pored razgledanja izloženih fotografija, posetioci su na otvaranju imali priliku da uživaju u pojanju ubskog Crkvenog hora Presvete Bogorodice Trojeručice uz dirigovanje profesorke Tamare Ristić. Duh Rusije i carske porodice Romanov pesmom su donele i Miona Živanović i Jovana Đorđević, uz klavirsku saradnju profesora Dejana Matića, a u programu su učestvovali i učenici ubske gimnazije. Zapise iz zbirke "Darujte ljubav" carice Aleksandre Romanov govorile su Ana Conić i Neda Nikolić, dok je Andrija Pantelić recitovao odlomak iz knjige "Nikolaj Drugi – ruski Lazar" vladike Nikolaja Velimirovića.