04.04.2023, 07:03

Građani plaćaju milione za sudske sporove koje Grad gubi

Gradonačelnik Valjeva Lazar Gojković je u 2022. godini doneo 78 odluka o promeni aproprijacija, odnosno o prebacivanju novca sa jedne budžetske pozicije na drugu, čime se praktično menja skupštinska Odluka o budžetu.

 

Prebacivanje novca sa jedne pozicije na drugu je moguće prema Zakonu o budžetskom sistemu Republike Srbije, ali "u slučaju da se u toku godine obim poslovanja ili ovlašćenja direktnog, odnosno njegovog indirektnog korisnika budžetskih sredstava promeni, iznos aproprijacija izdvojenih za aktivnosti tog korisnika će se povećati, odnosno smanjiti".

Skupština grada - usvajanje budžeta (ilustracija) (Foto: Đorđe Đoković)

Međutim, sudeći prema donetim odlukama o aproprijaciji u 2022, u većini slučajeva nije promenjen obim poslovanja niti ovlašćenja budžetskih korisnika. Dešava se i to da se iznos sredstava, koja su opredeljena za, recimo, komunalnu delatnost i ulaganja u socijalnu zaštitu, umanjuje promenama aproprijacije i prebacuje, bez obrazloženja, u tekuću budžetsku rezervu odakle se novac troši za različite, najčešće nekorisne, namene.  

 

Prema odlukama, objavljenim u službenim glasnicima grada Valjeva, u prošloj godini je aproprijacijom za druge namene prebačeno blizu 130 miliona dinara, ili preko milion evra, od tog iznosa više od polovine završilo je u tekućoj budžetskoj rezervi.

  

Aproprijacijom preko tekuće budžetske za obaveze po sudskim presudama

 

Samo u jednom Službenom glasniku, u maju 2022. godine, objavljene su četiri odluke o promeni aproprijacija kojima se 20,5 miliona dinara prebacuje sa jedne budžetske pozicije na drugu.

 

Celokupan iznos od 20 miliona dinara, koliko je Odlukom o budžetu Valjeva za 2022. godinu bilo planirano za Program socijalna i dečja zaštita – porodični i domski smeštaj, prihvatilišta i druge vrste smeštaja, aproprjacijom je prebačen za druge namene, a najviše novca 18 milona dinara u tekuću budžetsku rezervu, i to za izgubljene sudske sporove.

 

U odlukama o isplati iz tekuće budžetske rezeve navedeno je da je pet miliona dinara isplaćeno za izmirenje obaveza po sudskim presudama, 1,5 milion dinara za troškove advokata i pola miliona dinara za kazne, kamate i penale, ali nije navedeno o kojim presudama, troškovima advokata, kaznama i kamatama je reč.

 

Pored toga, isplaćeno je pet miliona dinara za izmirenje obaveza po sudskoj presudi u kojoj je lazarevačka firma "Cevas  Co" tužila grad Valjevo, kao i pola miliona dinara koliko su iznosili troškovi advokata u tom sporu.

 

Po presudi Privrednog suda u Valjevu iz 2021. godine, grad Valjevo se obavezuje da PD "Cevas Co" iz Lazarevca plati 22.871.726 dinara sa zakonskom zateznom kamatom.

 

Lazarevačka firma je, na osnovu Odluke o proglašenju vanredne situacije i naredbe Gradskog štaba za vanredne situacije u junu 2020. godine, sa Gradom sklopila posao za izvođenje radova na otklanjanju posledica pričinjenih poplavom u osam sela valjevskog kraja.

 

"Cevas" je sve radove izveo u skladu sa zahtevima grada Valjeva, na obim i kvalitet radova nije bilo primedbi, ali Grad nije isplatio iznos od 22.871.726 dinara po okončanoj situaciji. Zbog toga je Grad tužen, presuđeno je u korist lazarevačke firme, presudu je potvrdio i Privredni apelacioni sud, međutim Grad se žalio Vrhovnom kasacionom sudu, koji je odbio kao neosnovanu reviziju koju je tražio Grad Valjevo protiv presude Privrednog apelacionog suda.

 

S obzirom na vrednost i na dužinu trajanja ovog spora, ogromni višemilionski troškovi mogli su biti izbegnuti da je Grad platio radove za koje je angažovao lazarevčku firmu. Ovako, ti nepotrebni troškovi su pali na teret građana Valjeva.

 

Na teret građana Valjeva pali su i troškovi za raskinut ugovor

 

Osim što je iz tekuće budžetske rezerve isplaćen novac po sudskim presudama, beogradskoj firmi "Mašinoprojekt kopring", zbog raskida ugovora, isplaćeno je 6.228.000 dinara.

 

Beogradska firma je bila angažovana za izradu projekta rekonstrukcije Opšte bolnice Valjevo, međutim gradsko rukovodstvo je, pre okončanja ugovorenog posla, u martu 2022. godine raskinulo ugovor sa tom firmom.

 

Vrednsot posla je 49.980.000 dinara, a za deo projekta, koji najverovatnije neće biti iskorišćen jer je "promenjen koncept razvoja Opšte bolnice", prema dostupnim podacima plaćeno je oko 32 miliona dinara, uključujući i prošlogdišnju isplatu preko aproprijacije iz tekuće budžetske rezerve od 6.228.000 dinara.

 

I ovaj trošak, na račun građana Valjeva, mogao je biti izbegnut!

 

Aproprijacijom umesto za smanjenje aerozagađenja i vodosnabdevanja u tekuću budžetsku rezervu

 

Uprkos tome što je Valjevo u samom vrhu po aerozagađenju, kao i što mnoge ruralne sredine nemaju rešeno pitanje vodosnabdevanja, deo novca u budžetu namenjen za smanjenje aerozagađenja i vodosnabdevanje je odlukom o aproprijaciji potrošen za neke druge namene, a deo je završio i u tekućoj budžetskoj rezervi.

Budžet (ilustracija) (Foto: Đorđe Đoković)

 

Odlukom o budžetu Valjeva za 2022. godinu, za Program upravljanje i snabdevanje vodom za piće namenjeno je 56.600.000 dinara, a za Program energetska efikasnost i obnovljivi izvori energije 30 miliona dinara, a nakon drugog rebalansa 80 miliona dinara.

 

Prema Izveštaju o realizaciji budžeta za prvih devet meseci prošle godine, (Odluka o završnom računu budžeta Valjeva za 2022. još uvek nije usvojena, prim.aut) za Program upravljanje i snabdevanje vodom za piće, od planiranih 56.600.000 dinara, potrošeno je 13.207.497 dinara, dok je za Program energetska efikasnost i obnovljivi izvori energije od planiranih 80 miliona dinara potrošeno 10.554.783 dinara.

 

Prema odlukama o aproprijaciji sa Programa energetska efikasnost i obnovljivi izvori energije – subvencije privatnim preduzećima, u tekuću budžetsku rezervu prebačeno je 23 miliona dinara.

 

O aproprijacijama se ne diskutuje, Skupština radi po diktatu izvršne vlasti

 

Odbornici Skupštine grada nikada nisu tražili detaljan izveštaj o promenama aproprijacija, niti takav izveštaj podnosi gradonačelnik. Promene aproprijacija su evidentirane u gradskim službenim glasnicima, ali nije uz svaku navedeno za koje konkretno svrhe se troši novac prebačen sa jedne na drugu poziciju.

 

Skupštinska većina ne kontroliše izvršnu vlast, nije previše zainteresovana da obavlja svoju kontrolnu funkciju, već bez pogovora sledi i glasa za odluke izvršne vlasti bez obzira na to koliko su one štetne za lokalnu zajednicu. 

 

******

"This article is produced within the project Back to Basics - Parliament as a Backbone for the Rule of Law that is financially supported by the European Union. The contents of this publication are the sole responsibility of Kolubarske d.o.o. and may in no way be taken to reflect the views of the European Union".

 

"Ovaj tekst izrađen je u okviru projekta: Vratimo se na početak - Parlament kao osnova vladavine prava koji je finansiran od Evropske unije. Za njegovu sadržinu isključivo su odgovorne Kolubarske d.o.o i ta sadržina nipošto ne izražava zvanične stavove Evropske unije".