27.11.2024, 11:51

Novembar posvećen bolestima pluća

Novembar je mesec borbe protiv raka pluća, a prema Globalnoj inicijativi za hroničnu opstrukcijsku bolest pluća (GOLD)  svake treće srede u novembru obeležava se Dan borbe protiv HOBP.

 

Za obe bolesti glavni faktor rizika je pušenje cigareta pa se ove dve bolesti neretko javljaju i udruženo uočeno je u kliničkom radu lekara pneumoftiziologa. Borba protiv pušenja je vodeća u prevenciji  bolesti koje leče pneumoftiziolozi. U prvih 6 meseci ove godine u Valjevu je otkriveno oko 40 obolelih od karcinoma pluća. Tu ne spadaju pacijenti u odmaklom stadijumu bolesti i teškom opštem stanju kod kojih nije bilo moguće uraditi bronhoskopiju, tako da je ukupan broj obolelih veći.

 

- Od karcinoma pluća u Srbiji dnevno izgubi život oko 30 osoba. Srbija je na vrhu u Evropi po broju obolelih od karcinoma pluća, ali broj smrtnih ishoda iz godine u godinu se smanjuje zahvaljujući stalnoj edukaciji lekara i uvodjenju inovativnih lekova. Jedan od najvećih problema u lečenju karcinoma pluća je to što se pacijenti najčešće javljaju u odmaklom stadijumu bolesti. Bolest je podmukla i nekada se otkrije slučajno kada se rentgenski snimak pluća uradi iz drugih razloga, a da simptoma uopšte nema. Zato je veoma važno rano otkrivanje karcinoma pluća, dok je bolest još u operabilnom stadijumu. Skrining niskodoznim skenerom je najpre započet u Vojvodini i na skriningu 65 posto otkrivenih karcinoma bilo je u I i II stadijumu. Sedmog novembra je započet skrining i na teritoriji Beograda, a očekujemo da će uskoro biti dostupan i ostalim delovima Srbije – rekla je dr Dragica Mirković, načelnica Službe pneumoftiziologije ZC Valjevo.

 

Dragica Mirković (Foto: www.zcvaljevo)

Druga bolest koja se tiče pneumoftize, a obeležava se u novembru, u Kalendaru zdravlja SZO, jeste Hronična opstrukcijska bolest pluća (HOBP), koju  karakteriše ograničenje protoka vazduha u disajnim putevima koje je progresivno. Simptomi koji ukazuju na razvoj bolesti: kašalj, otežano disanje, zamaranje, sviranje u grudima su stalno prisutni (hronična bolest), sa povremenim pogoršanjima. Od HOBP najčešće obolevaju pušači, osobe koje žive ili rade na mestima sa mnogo štetnih gasova, prašine ili dima. Retko je uzrok HOBP urodjeni nedostatak Alfa-1- antitripsina.

 

Osnovna dijagnostička metoda za postavljanje dijagnoze HOBP je spirometrija. Ove godine tema Svetskiog dana HOBP je „Upoznaj svoju funkciju pluća“ i ima za cilj da istakne važnost spirometrije za ranu dijagnozu i blagovremeno započinjanje terapije.

 

Živeti sa HOBP znači: prestati sa pušenjem, izbegavati pasivno pušenje ili dim iz vatre u zatvorenom prostoru, izbegavati izlazak iz kuće kada postoje javna upozorenja za loš kvalitet vazduha, biti fizički aktivan, zaštititi se od infekcija vakcinama protiv gripa i pneumokoka, redovno uzimati propisanu terapiju i odlaziti na lekarske kontrole.