26.06.2020, 12:04

Deponijska pregrada na reci Gradac primer da loša vlast loše radi

Deponijska pregrada na reci Gradac, koja je izgrađena pre skoro tri godine, svaki put nakon obilnijih padavina podigne nivo reke. Tako je bilo i pre četiri dana, kada se Gradac ponovo izlio i načinio štetu na putu i oklnim parcelama.

 

O "promašenoj investiciji", koja je građane Valjeva koštala skoro 6,2 miliona dinara, u nekoliko navrata prethodnih godina ili svaki put nakon poplava, govorili su aktivisti Lokalnog fronta Va ukazujući na to da loša vlast loše radi.

 

Deponijska pregrada (25.06.2020.) (Foto: Đorđe Đoković)

Željko Trifunović je podsetio da je krajem oktobra 2017. godine, nakon samo14 dana pošto su investitor i izvođač radova potpisali zapisnik o konačnom obračunu i primopredaji radova, nova deponijska pregrada podigla nivo reke Gradac, izazvala izlivanje reke i nanela štetu putu prema Aničićima i po privatnim parcelama duž reke.

 

- Posle toga, od visokih gradskih funkcionera čuli smo objašnjenje da je u vezi sa pregradom sve "bilo po zakonu", da su odgovorni za ovaj posao "pazili na svaki dinar" pa još i uštedeli neke 972 hiljade dinara. Krajem januara 2018. tadašnji pomoćnik gradonačelnika, Miroslav Pimić, najavio je da će Grad utvrditi odgovornost i zatražiti veštačenje od "referentnih ustanova", kako bi pričinjena šteta bila nadoknađena u celosti – podsetio je Trifunović.

 

Trifunović navodi da se, prema dosadašnjim saznanjima, Grad nije obraćao nikakvoj "referentnoj ustanovi" za veštačenje o događajima na reci Gradac od pre tri godine.

 

- Priča o deponijskoj pregradi zvanično počinje 14. oktobra 2015. godine kada je  direktor Direkcije za urbanizam, građevinsko zemljište, puteve i izgradnju Valjeva Dragan Jeremić, potpisao odluku kojom se nalažu dve stvari: da se izvrši nabavka usluge za izradu Idejnog rešenja sa hidrološkom studijom deponijske pregrade na reci Gradac, kao i da se uputie pozivi za podnošenje ponuda kvalifikovanim ponuđačima. Nakon toga sve je teklo uhodanim tokom: potpisan je ugovor sa ponuđačem u novembru 2015, urađeni su, a zatim i prekontrolisani projekti, računi za to takođe plaćeni, radovi na gradnji pregrade započeti i završeni, a 10. oktobra 2017, potpisan je i zapisnik o konačnom obračunu i primopredaji radova. U celoj ovoj storiji jedino izgleda reka Gradac nije poštovala uhodani tok,  pa se 14 dana kasnije poplavni talas, umesto da novu pregradu preskoči, razlio duž leve obale reke – navodi aktivista Lokalnog fronta Va.

 

On dalje podseća da su građanima Valjeva potom ispostavljani još neki računi,  jednoj osobi, na primer, isplaćeno je 74.100 dinara na ime štete od poplave. Urađeni su naknadni radovi na zaštiti obale i popravci puta za Aničiće, koji su koštali oko 403 hiljade dinara bez PDV-a.

 

- Kao što je poznato, prilično posla oko deponijske pregrade bilo je i 7. marta 2018. godine. Tada je duž leve obale reke Gradac, iznad deponijske pregrade napravljen nasip od dva reda džakova sa peskom, koji je posle izvesnog vremena zamenjen nasipom od kamena i zemlje. U julu 2018. zaključen je ugovor za  projektovanja nasipa na reci Gradac od crpne stanice do deponijske pregrade, Posao je dobio Hidroprojekt Zrenjanin iz istoimenog grada, po ceni od 820 000 dinara bez PDV. U planu javnih nabavki za 2019. godinu najavljena je i izgradnja pomenutog nasipa. Planirani troškovi bili su oko četiri miliona dinara sa PDV, ali ta javna nabavka nije realizovana. U ovogodišnjem planu nabavki nasip na Gradcu ponovo se pojavljuje, ali do ovog trenutka najbolji budžet u istoriji Valjeva nije uspeo da ovaj posao ostvari – rekao je Trifunović.

 

Aktivista Lokalng fronta Željko Trifunović pita da li će najnovija događanja na, sada već čuvenoj, deponijskoj pregradi probuditi nadležne i odgovorne? "Sumnjamo", zaključuje.

Željko Trifunović i Ljubomir Radović (Foto: Đorđe Đoković)

 

Aktivista Lokalnog fronta Va Ljubomir Radović kaže da se upravo na primeru deponijske pregrade na Anatemi vide osnovni problemi partijske države, koja nije sposobna da se bavi ozbiljnim problemima sa kojima se građani suočavaju.

 

- U konkretnom slučaju, utrošena su ogromna sredstva, u jedan građevinski objekat čijom izgradnjom ne samo da nije dobijena nikakva korist u borbi protiv bujičnih poplava reke Gradac, već je takva nestručna gradnja dovela do nove, velike materijalne štete kojoj smo svedočili i prethodnih dana na ovom istom mestu – rekao je Radović.

 

Podsetio je da je, ako odbornik prethodnog saziva Skupštine grada, pre dve godine  odgovorne u gradu Valjevu uputio na stručnu publikaciju pod nazivom "Historical Torrential Flood Events in the Kolubara River Basin" (Istorijski prikaz bujičnih poplava u slivu reke Kolubare) koja je 2015. godine objavljena na www.springer.com od strane četiri eminentna stručnjaka: Ane Petrović - sa Geografskog instituta "Jovan Cvijić", Slavoljuba Dragićevića - sa Geografskog fakulteta, Borisa Radića - sa šumarskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i Ane Milanović Pešić - iz Srpske akademije nauka i umetnosti.

 

- U tom članku je predstavljen razvoj bujičnih događaja u poslednjih gotovo 100 godina u slivu Kolubare, koji prema svim karakteristikama spada u četiri rečna sliva sa najvećim bujičnim potencijalom u Srbiji. U njemu je zabeležen svaki događaj ove vrste za koji postoje dokazi, na svim pritokama Kolubare, pa i na reci Gradac, na Obnici, Ljubostinji, Rabasu... Naučna analiza je dala jasne dokaze da se bujični potencijal naših reka drastično povećava iz godine u godinu, zahvaljujući pre svega ljudskim aktivnostima i klimatskim promenama. Učestalost ovakvih, prirodnih katastrofa je gotovo dva puta veća poslednjih godina, nego u periodu sredinom dvadesetog veka koji je u studiji obrađen. Ova publikacija predlaže i konkretne aktivnosti i načine odbrane kojom bi se sprečila velika materijalna i sva druga šteta koja nastaje u dolinama reka sliva Kolubare – preneo je Radović.

 

Aktivisti Lokalnog fronta Va, ispred oštećene pregrade i puta uz Gradac, zaključuju da na žalost, kao i mnogo puta do sada, političke stranke u vlasti nisu bile zainteresovane za reč stručnjaka, što jasno govori kome građani za ovakve događaje koji dovode do velikih šteta moraju ispostaviti račune.