06.09.2024, 06:51

Profesor arhitekture Dimitrije Mita Mladenović (1936 - 2024) autor projekta naselja "Kolubara 2"

Preminuo je Dimitrije Mita Mladenović, ugledni arhitekta i urbanista, redovni profesor Arhitektonskog fakulteta u Beogradu u penziji, autor projekta valjevskog naselja "Kolubara 2".

 

Kolektiv Društva arhitekata Valjeva se sa tugom oprašta od izvanrednog profesora arhitekture, kolege čije stvaralaštvo je na specifičan, vanvremenski način oblikovalo mnoge gradove ili njihove delove, među kojima je i za razvoj Valjeva jedno od najznačajnijih - naselje "Kolubara 2". Po rečima arhitekte Bogdana Bogdanovića on je erudita umetnosti gradova, a to je već u našem vremenu vrlo redak intelektualni profil.

Naselje Kolubara 2 (Foto: Đorđe Đoković)

 

Samoupravna interesna zajednica ili SIZ stanovanja Valjevo je 1978. godine angažovala preduzeće za projektovanje "Invest biro" za izradu urbanističko – arhitektonskog projekta naselja "Kolubara 2" u kom je tvorac arhitektonsko – urbanističkog rešenja arhitekta Dimitrije Mladenović. Izvođački radovi su 1979. godine povereni valjevskom GP "Jablanica", i trajali su do kraja '80-ih godina.

 

"Naselje sa dve skale i dva ritma: grada i čoveka. Treba da u njemu dođe do izražaja društvena integracija stanovnika i da ima ono svoj identitet. Glavni motiv je 'pešački prospekt' koji se provlači sredinom naselja i preko koga se ostvaruje veza sa svim sadržajima: stambenim jedinicama, sportskim terenima, ambijentima zelenih površina visokog i niskog rastinja sa skulptoralnim formama, obrazovnim ustanovama, komercijalnim sadržajima. Izbegnuta kolizija u kretanju dece i motornog saobraćaja projektovanjem saobraćajnica koje ne seku pešačku zonu", iz monografije Dimitrija Mladenovića "Oblikovanje prostora".

 

Urbanistički projekat Kolubara 2 (Foto: Iz monografije Oblikovanje prostora)

"Držao sam se stava da norma u radu arhitekte mora biti nivo kulture, lični talenat i razumevanje potreba društva, kao i estetski izraz, lepota prihvaćena od ljudi za koje se stvara. Tragao sam za harmoničnim odnosom između prirodne sredine i sredine svesno oblikovane od strane ljudi za njihove potrebe", Dimitrije Mladenović

 

O naselju "Kolubara 2" kroz film

 

U toku je snimanje istraživačko-dokumentarnog filma "Premotavanje" o naselju "Kolubara 2", čiji je autor arhitekta Marija Marković koja je u aprilu 2024. godine snimila razgovor sa prof. arh. Dimitrijem Mitom Mladenovićem o naselju i njegovom stvaralaštvu. Članovi ekipe okupljene u veoma kratkom roku koji su učestvovali u realizaciji snimanja su režiser Majda Ranitović, snimatelji Antonije Manojlović i Vid Uršić, i snimatelj zvuka Đorđe Petković.

Dimitrije Mita Mladenović i Marija Marković (Foto: Iz privatnog albuma)

 

"Moram priznati da smo se plašili da li će se Mita setiti svega vezanog za projekat, s obzirom na to da je to samo jedan u nizu na kojima je radio. Međutim, kada smo došli kod njega u stan zatekli smo postavljene plakate projekta 'Kolubara 2' i priča je spontano krenula, što ćete imati priliku da vidite i čujete u filmu", kaže Marija Marković i dodaje:

 

"Kroz film se preispituje naša struka danas, kao i razni fenomeni kolektivnog stanovanja. U filmu će reč imati i arhitekte i stanovnici naselja, kolege koji su bili zaposleni u GP Jablanica i mnogi drugi. Sada je realnost takva da uvaženi profesor Mita nažalost više nije sa nama, ali je pored svega što ima u svom stvaralačkom opusu ostavio i jako važne poruke za sve generacije koje su graditelji sopstvene budućnosti".

 

Biografija

 

Dimitrije Mita Mladenović je rođen 1936. u Zagrebu. Studirao je i diplomirao na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu 1961. godine, na kom od 1981. godine postaje vanredni, a nekoliko godina kasnije redovni profesor katedre za urbanizam i prostorno planiranje.

 

U razdoblju 1972-74. bio je predsednik Saveza urbanista Srbije, a od 1987. do 1995. predsednik Društva arhitekata Beograda. Od 1997. do 2006. angažovan je u nastavi na arhitektonskom odseku FTN u Novom Sadu, a od 2008. do 2012. na Arhitektonskom fakultetu u Podgorici. Od 2001. bio je stalni profesor na odseku arhitekture Poznanjske Politehnike.

 

Profesor Dimitrije Mladenović je tokom dugogodišnjeg profesionalnog rada ostvario značajne rezultate u svim poljima delatnosti – pedagoškom, stručnom i naučnom. Bio je saradnik i profesora Bogdana Bogdanovića na projektima i realizacijama memorijala u Mostaru, Leskovcu i Kosovskoj Mitrovici.

 

Odlikovan je ordenom Komandorie, jednim od najviših poljskih odlikovanja u oblasti javnog i kulturnog života, 1990. godine. Nosilac je Povelje Urbanističkog saveza Jugoslavije (1973) i Nagrade Ministra za kulturu i umetnost Poljske (1986). Nagradu Udruženje urbanista Srbije "Emilijan Josimović" za životno delo dobio je 1997. godine. Dobitnik je velike nagrade arhitekture za životno delo Udruženja arhitekata Srbije za 2011. godinu.